ماهیگیری از روی قایق با ریسه کف خواب

یکی از لذت بخش ترین انواع ماهیگیری و همچنین متداول ترین آنها در میان ماهیگیران ورزشی که تازه ماهیگیری در دریا را تجربه می کنند استفاده از این روش هست که تقریباً تضمین کننده این خواهد بود که هیچ وقت دست خالی برنمی گردید البته به شرط اینکه چند تا فوت و فن ساده رو مدنظر قرار داده باشید.

1-     انتخاب محل ماهیگیری

گرچه این روش تقریباً در هر مکانی قابل استفاده است ولی برای اینکه ماهی های  بهتر و بیشتری صید کنید  بهتراست که مکانهایی با عمق بین 10 تا 50 متر را انتخاب کنید و دنبال جاهایی بگردید که کف صخره ای یا مرجانی دارند یا احتمالاً کشتی و یا قایقی آنجا غرق شده باشد و یا دکل ها و یا لوله های نفتی از آنجا رد شده باشد، یافتن این نقاط با استفاده از تجربه ی ماهیگیران محلی راحت ترین راه خواهد بود ولی در غیر اینصورت استفاده از فیش فایندر یا دریافت نفاط ماهیگیری از روی جی پی اس سایر ماهیگیران انتخاب های دیگر شما هستند.

انواع ماهی های سنگسر ، شانک، کوپر، هامور، گیش(جش یا جاش)، مقوا، سرز،زبان، کفشک،  سرخو و .... از ماهی های رایج در خلیج فارس و دریای عمان هستند که توسط ریسه کف خواب در بسترهای سنگی قابل صید می باشند.

2-     زمان ماهیگیری

به دلیل شرایط استثنایی و بی نظیر خلیج فارس و دریای عمان تقریباً در کلیه فصول و ماه ها امکان ماهیگیری وجود دارد ولی در فصل های مختلف بعضی از انواع ماهی بیشتر قابل صید هستند . زمان وفور ماهی هایی که در این روش قابل صید هستند از اول ماه اسفند تا اواخر اردیبهشت و از 15 مهر تا اواخر آبان می باشد.

بهترین ساعت ماهیگیری در این روش ,زمان وجود جریان های دریایی می باشد که عبارتند از آغاز 2 جذر و 2 مد در هر شبانه روز

3-     انتخاب طعمه:

رایج ترین و مؤثرترین طعمه برای این روش ماهیگیری استفاده از ماهی مرکب (خساک) می باشد ولی در عین حال می توان  از میگو، خرچنگ آب شور، ملالیس ( یک نوع کرم دریایی)، ماهی ساردین، فیله ماهی زرده، ماهی بیا، ماهی سیم، هشت پا، دل و جگر و یا پوست مرغ برای مقاصد خاص استفاده کرد.

درعین حال پراکندن و یا با یک روش بهتر قراردادن ماهی های در حال فساد، تکه های خرد شده ماهی و یا اضافات حاصله از تمیز کردن ماهی ها در یک توری و آویزان کردن آن در عمق 6 الی 8 متری تأثیر بسزایی در بالا بردن راندمان ماهیگیری دارد.

4-     چوب و چرخ، سایز قلاب، نخ، هرزگرد، سرب ....

بهترین انتخاب چوب برای ماهیگیری در این روش استفاده از چوبهای دریایی با تعداد حلقه های زیاد و 3 یا 4 اتصاله نزدیک به هم با طول cm 180 تا cm 300  با حلقه های و اکشن 100 تا 200 گرم می باشد. طول های چوب کوتاهتر سهولت استفاده در محیط کوچک قایق را بدنبال داشته و چوب های بلندتر سهولت بازی دادن طعمه در کف دریا را به شما ارائه می دهند.

برای انتخاب چرخ ماهیگیری باید به این موارد توجه کنید:

برای بالا بردن استحکام چرخ بهتره که از سایزهای بزرگ چرخ استفاده کنید. در عین حال داشتن 4 بلبرینگ به بالا برای ماهیگیری در دریا یک مزیت به حساب می آید جون در عین روانی کار با آن استهلاک کمتری نیز خواهد داشت. داشتن یک کلاچ قوی و همچنین میله میانی (شفت) کلفت و محکم و یک اسپول گود چیزهایی هستند که در مواقع مواجه شدن با یک ماهی سنگین به آنها احتیاج پیدا می کنیم توجه داشته باشید که در زمان خرید چرخ حتما به مخصوص آب شور بودن چرخ دقت کنید و در غیر اینصورت فورا با زنگ زدگی بدنه و اجزای داخلی چرخ روبرو خواهید شد.

توجه داشته باشید که هیچ وقت نباید در هنگام بالا کشیدن ماهی از نیروی چرخ استفاده کرد بلکه باید تحمل این فشار را به چوب سپرد و فقط نخ بالا کشیده شده توسط چوب را با چرخ جمع نمود(پمپ کردن ماهی) .پرتابهای بلند در این روش ماهیگیری نه تنها هیچ کاربردی ندارند بلکه شما را از بکاربردن بعضی تکنیک ها مثل دادن شوک و یا بازی دادن منظم طعمه محروم می کنند پس سعی کنید که با قایق به محل مورد نظر رفته و ریسه را نزدیک قایق بندازید. نخ های با قدرت و مخصوص آب شور برای این نوع ماهیگیری مناسب هستند که در انواع منوفیل با سایزهای 35 تا 70 و در انواع بافته شده با سایزهای 10 تا 40 انتخاب های خوبی هستند البته من استفاده از نخ منوفیل بدون رنگ با سایز 40 تا 60 رو به دلایل متعدد به شما توصیه می کنم. بهتره از هرزگردهایی با قدرت تحملی بیشتر از نخ اصلی استفاده کنید

قلاب های مورد استفاده می توانند از سایز 2 تا سایز 0001 انتخاب بشوند که من معمولاً از سایز 1 و 01 استفاده   می کنم.

وزن سرب بسته به عمق ماهیگیری و شدت جریان های دریایی به ترتیبی انتخاب خواهد شد که به ریسه ی ما اجازه دهد تا تقریبا به صورت عمودی به کف برخورد نماید.

5-     نوع و جنس ریسه (ریگ)

در ماهیگیری در آبهای شور جنوبی ایران همیشه یکی از نگرانیهای مهم پاره شدن ریسه و فرار ماهی به دلیل بریده شدن نخ توسط داندان ماهی ها بوده و هست.

یکی از روش های جلوگیری از بروز این مشکل استفاده از انشعابات فلزی بصورت سیم بکسل و یا سیم های روکش دار و یا سیم های تک رشته هست که هر کدام معایب و مزایایی دارند ولی من شخصاً استفاده از هیچ یک از آنها را به شما توصیه نمی کنم چون استفاده از این انشعابات باعث از دست رفتن قدرت استتار ریسه در آب می شود و حالت سفت و شق و رق ایستادن طعمه باعث تردید ماهی ها در حمله شده و شانس ماهیگیری را بصورت چشمگیری کاهش می دهد. پس بهترخواهد بود که ریسک پاره شدن ریسه را قبول کنید و از انشعابات فلزی صرف نظر کنید در عین حال استفاده از قلاب های پایه بلند و یا افزودن به ساق قلاب با استفاده از سیم تک رشته فولادی به اندازه ی حداکثر 2 بند انگشت در بعضی از مواقع از ریسک بریده شدن ریسه خواهد کاست ولی مهمترین روش کاستن از این ریسک سرعت عمل ماهیگیر می باشد.

در پایان این مقاله نمونه ای از یکنوع ریسه پرکاربرد را به شما معرفی می کنم البته استفاده از آن در صید کوسه، ماهی شیر و باراکودااستفاده نکنید و برای صید این ماهی ها از روش های غیر کف خواب با ریسه های حفاظت شده ی فلزی استفاده می کنیم که در آینده شرح خواهم داد. متداول ترین ریسه در این روش  ریسه 2 اشعابه است به نحوی که انشعاب اول به طول تقریبا پانزده سانتیمتر حدود پنجاه سانتیمتر بالاتر از سرب بسته شده و بک انشعاب هم با فاصله ای تفریبا معادل پنجاه تا شصت سانتیمتر بعد از سرب بصورت آزاد در نظر گرفته می شود، برای استحکام بیشتر بهتر خواهد بود که سرب را بجای گره توسط کش پول روی ریسه نصب نمایید،  این کار علاوه بر امکان تنظیم فاصله سرب با هر یک از انشعابات به نحو مؤثری مقاومت ریسه را بالا خواهد برد.

6-     آخرین توصیه ها:

-هنگام سفت کردن گره محل گره را خیس کنید . این کار باعث از بین رفتن اصطکاک داخلی نخ شده و با فشردگی هرچه بیشتر گره از باز شدن آن تحت فشار جلوگیری می کند و باعث جلوگیری از شکسته شدن نخ در هنگام گره زدن می شود.

- هنگام نصب طعمه سعی کنید که بخش های فلزی قلاب را با طعمه استتار کنید و نوک تیز قلاب را در حالتی قرار بدهید که به سهولت از طعمه خارج شده و با دهان ماهی درگیر شود .

- حتماً پس از یک روز ماهیگیری قلاب ها را دور بیندازید و دوباره از آن استفاده نکنید چون احتمالاً قلاب های استفاده شده در آب شور تیزی و استحکام خود را از دست داده اند.

-هنگام ماهیگیری طعمه را به صورت متناوب با حرکت های تقریباً سریع حرکت دهید اینکار باعث تحریک ماهی های شکارچی شده و دقت آنها را برای تشخیص قلاب پایین می آورد در عین حال طعمه های بدون حرکت غالباً توسط ماهی های شکارچی دیده نمی شوند و یا به دقت مورد بررسی قرار می گیرند

- در صورتی که طعمه مدت طولانی بدون حرکت باقی بماند معمولاً باعث صید ماهی ها و جانداران مردارخوار دریا مثل کت فیش آب شور ، مارماهی، سفره ماهی و خرچنگ خواهد شد که هیچ یک جزو اهداف اصلی ما در ماهیگیری به شمار نمی آیند .

در هنگام ماهیگیری با این روش کلاج رو در حالتی قرار بدهید که با فشاری کششی  معادل یک سوم تست نه اصلی در خشکی اسپول به حرکت درآید، استفاده از کلاج های خیلی شل و بایت رانر رو به شما توصیه نمی کنم.

 آرش امینی 

پاییز 1386