به نام خدا 

 یکی از بزرگترین دغدغه های ماهیگیران موفقیت در به قلاب انداختن ماهی و البته ماهی درشت و اصطلاحا سایز می باشد و همواره  پرسش هایی چون " ماهی کجا بهتر میزند ؟ "    " به چه طعمه ای بهتر میزند ؟"  و مواردی از این دست غالب پرسش های ماهیگیران از خود و دیگران را تشکیل میدهد  . 

اما  پرسشگران این موارد که "مهم " نیز هستند ، غالبا هیچ پرسشی مبنی بر اینکه بعد از به قلاب انداختن ماهی باید چه کنند ، را نمیپرسند . از این روست که به طور معمول شاهد رفتار های غیر صحیح در مهار ماهی می باشیم و البته چه ماهیان درشت و قابل توجهی که در اثر هیجان و عملکرد نادرست در این مقطع از دست بسیاری از ماهیگیران گریخته اند ...

در این نوشتار که مبتنی بر تجربه شخصی و مطالب ترجمه شده ارائه میگردد  ، مواردی از الزاماتی که در مهار ماهی مورد نیاز است ، ذکر  میگردد

پاره شدن نخ اصلی یا ریسه ، صاف شدن قلاب  و در آمدن قلاب از دهان ماهی عوامل اصلی فرار ماهی میباشند و مواردی که به شرح ذیل ارائه میگردند ، راهکار هایی برای به حداقل رساندن از دست دادن ماهی میباشد  

1- نخستین عنصر یاری بخش در مهار اولیه ماهی ، خاصیت کشسانی نخ اصلی می باشد . نخی که خاصیت کشسانی مناسب و مقاومت مطلوب داشته باشد فشار های اولیه و ناگهانی ماهی را تا حدودی تحمل کرده و فرصت لازم را برای واکنش های بعدی ماهیگیر ، ایجاد میکند.

2- دومین ویزگی مهم در این زمینه انعطاف مناسب چوب در اثر این فشار هاست که مکمل ویژگی کشسانی نخ عمل کرده و نقش بسزایی در کنترل ماهی ایفا میکند . 

3- عامل دیگری که یک ماهیگیر برای مهار ماهی از آن سود میجوید ، عکس العمل های مناسب  ماهیگیر در حرکت دادن چوب ماهیگیری متناسب با واکنش های بعضا انفجاری ماهی میباشد . این امکان در مواردی که کشش نخ و انعطاف چوب در نقطه نهایی خود هستند ، عامل بسیار مهمی در حفظ ماهی بر سر قلاب خواهد بود .

4- و اما موثر ترین ابزار در مهار ماهی را میتوان "سیستم کلاچ" چرخ نامید . با استفاده صحیح از این سیستم امکان فرار ماهی در اثر عوامل اصلی ذکر شده به حداقل میرسد . در استفاده از "سیستم کلاچ " روال بر این است که با فشار هر چه بیشتر ماهی برای فرار ، با باز کردن کلاچ و ازاد شدن نخ در اثر فشار یاد شده از فشار بر عوامل نگه دارنده ماهی کاسته میشود . یکی از اشتباهات رایج در بین ماهیگیران ، استفاده صرف از چرخ برای جمع کردن ماهی می باشد. در صورتی که روال صحیح با عمل به اصطلاح " پمپ کردن " منجر به کاهش فشار مستقیم به چرخ و استفاده بهینه از عواملی خواهد بود که پیشتر ذکر شدند . 

برای امکان باز شدن بیشتر و راحت تر نخ از روی اسپول چند روش وجود دارد که یک ماهیگیر در هنگام مهار ماهی و جمع کردن آن میتواند به تناوب از آن سود جوید . 

روش اول باز و بسته کردن مستقیم کلاچ با استفاده از پیچ مربوطه است . باید در نظر داشت که استفاده از این روش تاخیری هر چند کوتاه را در پی دارد که با توجه به عکس العمل های بسیار سریع و ناگهانی ماهی میتواند نتیجه نا امید کننده ای رقم بزند .

از این رو بنا به تجربه شخصی ام پیشنهاد میکنم در طول مهار ماهی کلاچ در وضعیت نیمه بسته تنظیم گردد . به گونه ای که با فشار لحظه ای و یا ممتد ماهی ، امکان باز شدن نخ وجود داشته باشد . در این وضعیت میتوان با فشار دست روی اسپول یک ترمز موثر ایجاد کرد و در زمان فشار ماهی با با تنظیم فشار دست بر روی اسپول سرعت باز شدن نخ را کنترل نمود .

 گاهی اوقات پیش می آید که برداشتن دست از روی اسپول به طور کامل نیز پاسخگوی میزان باز شدن نخ به طور مناسب نمی باشد . 

در این مواقع ، نظر دوستان را به یک نکته ظریف و بسیار کاربردی جلب میکنم :

"زاویه قرار گرفتن چوب ماهیگیری با امتداد نخ ، عاملی  تعیین کننده در میزان باز شدن نخ از روی اسپول میباشد "

در واقع در وضعیت کلاچ نیمه باز چنانچه امتداد چوب و نخ اصلی ،زاویه  کوچکی  داشته باشند نخ با سرعت کمتری از روس اسپول باز میگردد و هر چه این زاویه بزرگتر کردد این سرعت افزایش پیدا کرده و با هم راستا شدن چوب و نخ اصلی در عین  قطع شدن سیستم انعطاف چوب ، نخ با حداکثر سرعت ممکن در اثر فشار ربوطه از روی اسپول باز خواهد شد . 

به بیان ساده تر در هنگامی که کلاچ چرخ در حالت نیمه باز قرار دارد ،با فشار ناگهانی ماهی ، میتوان چوب را در وضعیت هایی که زاویه بزرگتری با نخ ایجاد کند ، نگاه داشت تا نخ  اصلی ،راحت تر از روی اسپول باز شود . 

*** توضیح  موارد ذکر شده در این مطلب صرفا برای ماهیان آب شیرین بوده و تمرکز آن بیشتر روی مهار کپور ماهیان می باشد 

به امید موفقیت 

بهزاد فتحی