ورزش - ماهیگیری - ورزش ماهیگیری
امروزه ورزش های بسیاری اعم از گروهی و انفرادی به شکل سازمان یافته در بین مردم ،رایج می باشند که به سبب جذابیتشان طرفداران بی شماری را به سوی خود کشانده اند . استقبال بسیار زیاد مردم در جوامع مختلف ، مقوله ورزش را به یکی از مهم ترین ارکان زندگی تبدیل کرده است .
با نگاهی جامع به ماهیت رشته های مختلف ورزشی ،خاستگاه اصلی همگی انها را در " مبارزه و تلاش بشر برای بقا" می یابیم . بقای بشر در طول تاریخ، مرهون مبارزه انسان با سه مقوله مختلف بوده است
مبارزه انسان با انسان
مبارزه انسان با طبیعت
مبارزه انسان با بیماری
" ورزش " و نقش بی بدیل آن به عنوان مهمترین ابزار سلامت هر جامعه مطرح می گردد ، و البته تنوع رشته های ورزشی در واقع به عنوان " نماد" نیاز های متعدد بشر برای بقا قابل تامل می باشد .
به عنوان مثال رشته های ورزشی دسته جمعی که با توپ انجام میشوند نمادی از جنگ های قبایل و ملت های مختلف در برابر همدیگر بوده و حتی واژه توپ (Ball) در این مقوله نمادی از گلوله ها و توپ های جنگی مورد استفاده در جنگ ها می باشد .
ورزش های رزمی و دفاع شخصی مبارزات انسان در برابر انسان برای بقا را تداعی میکنند . البته ورزش هایی چون رشته های مختلف دو و میدانی ،شنا ،وزنه برداری و ... نشان از نیاز انسان به مهارت های گوناگون برای بقا داشته و هم اکنون نیز به عنوان نمادی از این نیازها در بین مردم در بالاترین سطح کیفی برگزار میگردد .
پیشینه این نیاز ها تاریح بشر را تبدیل به تاریخی خونبار و مملو از خشونت کرده است . اما در جوامع پیشرفته کنونی ، " انسان متمدن " با پرهیز از جنبه های خشونت امیز نیاز های مزبور ، رشته های متنوع ورزشی را به تبدیل به " نمادی " برای "صلح" کرده است . هم اکنون تمامی مسابقات ورزشی که در سطوح مختلف برگزار میشوند ، پیام اور شعاری در راستای "زندگی" بهتر هستند و نه "مرگ"....
یکی از مهمترین نیاز های بشر برای بقا ، "غذا" میباشد . در طول تاریخ این نیاز با استفاده از گیاهان و حیوانات تامین شده است . با افزایش جمعیت و محدود بودن منابع طبیعی و پاسخگو نبودن این منابع برای تامین نیاز غذایی ، کشاورزی و پرورش حیوانات جایگزین استفاده از این منابع شده است و با افزایش درک بشر از اهمیت منابع طبیعی ، هم اکنون در "جوامع پیشرفته " تمامی تلاش ها برای حفاظت از این منابع خدادادی صورت می پذیرد .
یکی از منابع مهم در تامین غذای بشر ، استفاده از ابزیان می باشد که انسان در طول تاریخ از این منبع مهم و مفید برای بقای خود استفاده کرده است. ولی در این مقوله نیز افزایش جمعیت و محدود بودن منابع ابزیان اهمیت حفاظت از منابع ماهیان را بیش از پیش ضرورت می بخشد .
با بیان این مقدمه و در شرایط کنونی که منابع طبیعی در وضعیت بسیار شکننده ای قرار دارند ، میتوان و باید "ماهیگیری ورزشی " را نیز به گونه ای اجرا نمود که کمترین اسیب را به طبیعت و منابع طبیعی وارد نماید .
راهکار ساده است. سال هاست که کشور های پیشرفته الگو های مناسبی برای این منظور به کار گرفته اند که با تغییراتی در جهت بومی سازی کردن موضوع ، میتواند به الگوی سازمان یافته مناسبی دبرای ما تبدیل گردد .
به طور کلی نخستین معیار ماهیگیری ورزشی رعایت این اصل مهم می باشد که اسیب های وارده به طبیعت و منابع طبیعی باید به حداقل ممکن برسد . اسیب ها جنبه های گوناگونی دارند .از الودگی های زیست محیطی تا کاهش و اتمام منابع ابزیان و موارد بسیار دیگر . رسیدن به این هدف نیز راهکار های بسیار و بعضا بسیار حساسی دارد که چه بسا ممکن است ، بسته به شرایط زیست محیطی هر منطقه و هر اکوسیستمی متفاوت باشد . درک واقعی این تفاوت ها و ارائه راهکار مناسب در هر ساختاری نیازمند بررسی دقیق و علمی ، توسط کارشناسان دارای صلاحیت خواهد بود .
با نگاهی به وضعیت کنونی جوامع مختاف در میابیم که منابع طبیعی به دلایل مختلف توان تامین کل و یا بخشی از غذای مورد نیاز ان جامعه را از دست داده است و افزایش جمعیت ، نیاز روز افزون به منابع غذایی بیشتر را میطلبد . از طرفی منابع طبیعی به دلیل محدودیت در بازگشت پذیری و بازیابی خود توان ایفای نقش در این زمینه را از دست داده است . از این رو برای دوری جستن از نابودی چنین مکان هایی ، حتی استفاده از آنها برای کاربرد های ورزشی و تفریحی ، نیازمند قوانینی سختگیرانه است تا دچار نابودی فزاینده نگردند .
با این تعاریف و از انجاییکه لازمه پرداختن به ماهیگیری ورزشی وجود منابع ابی و البته دارای ماهیان هدف می باشد ، و با در نظر گرفتن محدودیت در منابع مزبور که به آن اشاره شد ، برای حفظ و استفاده همیشگی از چنین منابعی در کشورمان ، به کار گیری شیوه های ماهیگیری مانند انچه از تقریبا دیرباز ، متئاول بوده راهی جز نابودی منابع مزبور نخواهد داشت .
با نگاهی به سیستم ماهیگیری ورزشی در کشور هایی که وضعیت مناسبی در این زمینه دارند به نکاتی کلیدی و عام بر می خوریم و با کمی تامل ، در میابیم که ما هم برای داشتن ورزشی خوب و باکیفیت از نوع ماهیگیری ، ناگزیر از پیمودن همان راه هستیم .
مهمترین ویژگی در این راهکار بنا بر زنده ماندن ماهی و بازگرداندن آن به زیستگاه خود گذارده شده است .
در این راهکار از شیوه ها و ابزاری استفاده میگردد که بیشترین لذت از صید را نصیب ماهیگیر نماید و ماهی صید شده با کمترین اسیب رها می گردد. در این راهکار، مجوز ماهیگیری در مکان های مختلف اعم از طبیعی و یا مصنوعی صرفا برای ماهیگیرانی صادر میگردد که دوره های توجیهی و تخصصی و کارگاه های عملی موثری را گذرانده و صلاحیت علمی و عملی انها برای این ورزش احراز شده است .
در این راهکار هزینه های اخذ شده بابت صدور مجوز های ماهیگیری که به صورت منطقه ای و یا سراسری اخذ میگردند دو ویژگی مشخص دارند .
اول این که این هزینه ها با یک ساز و کار مشخص و شفاف صرف بهبود وضعیت ماهیگیری ورزشی شده و در راستای مربوطه هزینه میگردند . دوم این که مبالغ در یافتی از ماهیگیران متناسب با خدمات ارائه شده می باشند .
در سیستم ماهیگیری کشور های پیشرفته برگزاری دوره ها و برنامه های اموزشی توسط شرکت ها و تیم های ورزشی شناخته شده بسیار رایج می باشد و معمولا "ماهیگیران ورزشی " همواره خود را نیازمند شرکت در این دوره ها میدانند و هزینه های مربوطه را با جان و دل میپردازند .
در جامعه ماهیگیری کشور هایی پیشرفته حسادت ، محلی از اعراب ندارد و غالبا ماهیگیران به دیگر ماهیگیران به دیده هم رشته ای مینگرند و موفقیت های انها را تحسین میکنند . در جامعه ورزشی مزبور "غالب" اتفاقات در راستای ایجاد فضای مثبت در این رشته رقم میخورند .
در این جامعه ورزشی ، استقبال از مکان های ماهیگیری ورزشی مصنوعی با امار ماهی مناسب به عنوان یک روال طبیعی پذیرفته شده است و ماهیگیران ، صید در چنین فضاهایی را عار نمیدانند . هم اکنون بسیاری از رکورد های ثبت شده جهانی در چنین فضاهایی رقم خورده اند .
در این کشور ها به دلیل اقبال و استقبال ماهیگیران ، مکان های ماهیگیری با شبیه سازی از مکان های طبیعی ایجاد میگردند تا ماهیگیران حس و حال بودن در طبیعت را کاملا درک کنند و البته با رضایت خاطر نسبت به پرداخت هزینه های بهره برداری از چنین مکان هایی اقدام میکنند . این تعامل دو جانبه ، افزایش روز افزون چنین مکان ها را در پی دارد تا با افزایش جمعیت ماهیگیران ، نیاز های مربوطه پاسخ داده شوند .
با تعاریف فوق و در نظر گرفتن شرایط ماهیگیری و منابع ماهیگیری در کشور خودمان ، برای ایجاد فضای خوب برای ماهیگیری ورزشی ، ما هم ناگزیر از ایجاد و سازماندهی یک ساز و کار مناسب سراسری برای این رشته هستیم .
به امید کامیابی - بهزاد فتحی